تاریخچه

اکثر حیوانات اهلی وحشی بوده اند و بشر به مرور زمان و به منظورهای مختلف آنها را اهلی کرده است . ولی نوع وحشی کبوتر که کبوتر کوهی یا چاهی خوانده میشود خود به سوی انسانها آمده و در گوشه و کنار مناطق مسکونی سکنی گزیده است . از سه هزار سال قبل از میلاد ، پرورش کبوتر در میان مصری ها ، رومی ها و یونانی ها رواج داشته و پس از آن نیز ایرانیان ، اعراب و ترکها از این پرنده برای رساندن نامه های محرمانه مخصوصا به هنگام وقوع جنگها استفاده میکردند . به عنوان مثال جنگ جهانی دوم که آلمانها برای اطلاع رسانی از کبوترهای نامه بر استفاده میکردند که خیلی هم در این کار موفق بودند .
یکی از قدیمی ترین نوشته هایی که از کبوتر نام میبرد و اطلاعاتی از  آن به ما میدهد تورات است . در یکی از اسفار آن در شرح طوفان نوح و برآمدن آب دریا آمده است :  پس کبوتر را از نزد خود رها داد تا ببیند که آیا آبها را روی واژگون ساخت .(سفر تکوین . باب 8 آیه 8 ) .
در دین مبین اسلام کبوتر نشانه دوستی ، صلح و محبت بوده و دعا کرده حضرت نوح است . در روایات آمده است که امام صادق (ع) فرمود : در خانه هایتان از کبوتر نگاه داری کنید زیرا که کبوترها قاتلان امام حسین (ع) را لعنت میکنند .
و از برخی روایات چنین برمی آید که غذا دادن به کبوتر و تکه تکه کردن نان برای  آنها مستحب است .
پرورش و نگهداری کبوتر ممکن است دلایل زیادی داشته باشد یکی از دلایل آن سرگرمی است . بسیاری از افراد علاقمندند که به دلیل زیبایی کبوتر ها اوقات فراغت خویش را صرف نگهداری و پرورش این پرندگان کنند و از زیبایی های این پرندگان بهره ببرند ، البته کبوتر بازی نمونه ای از واقعیت های ضد و نقیض جامعه ایرانیست ، این بازی سنتی در مجموعه بازیها و سرگرمی ها ، در جایگاه بینابین است . بدین معنی که نه از دسته بازیهای خاص بزرگسالان است که منع شده است و نه از دسته ورزشها و پاره ای از سرگرمی ها که از کشورهای بیگانه وارد ایران شده و پرداختن به آن منعی ندارد . در ایران بازی با ورق منع شده است . همچنین فقیهان ایرانی در باب حرام یا حلال بودن بازی شطرنج به بحث پرداخته اند اما کبوتر بازی در فضای مبهم و بینابین قرار دارد که اعمال حلال را از حرام ، سالم را از ناسالم و موازین  اخلاقی را از واقعیت های عینی غیر اخلاقی  جدا میسازد . در گذشته های دور یکی از اهداف اساسی پرورش کبوتر به منظور نامه رسانی بوده و پادشاهان ، شاهزادگان ، امیران و فرماندهان نامه های خود را به کمک پرنده های نامه بر می فرستادند . موضوع استفاده از کبوتر های نامه بر به قدری جدی است که تا چند سال پس از پایان جنگ جهانی دوم ارتش آمریکا واحدی به نام ( واحد کبوتر های نامه بر ارتش ) به خدمت گرفته بود که در آن به پرورش و نگهداری کبوترهای نامه بر می پرداختند تا در موارد لزوم از آنها استفاده کنند ، این کبوترها در مواقعی استفاده می شد که به دلایل امنیتی نمی توانستند از بیسیم استفاده کنند . متاسفانه برپایه مدارک پلیس بین الملل اخیرا از این پرندگان در نقل و انتقال مواد مخدر استفاده میشود به تازگی در انگلستان از این پرندگان برای رساندن ظروف حاوی نمونه خون از بیمارستانی به بیمارستان دیگر استفاده شده  است . کبوتر به عنوان یک مؤلفه در زندگی اجتماعی بشر ، دارای کارکردی بوده که از خصلت ها و مزیت های آن نشأت میگرفته است . نجابت و زیبایی که این پرنده از آن برخوردار است ، و انسی که ایجاد میکند ، زمینه های انبساط خاطر بشر را در مواجهه با کبوتران فراهم میکند . به سبب دارا بودن قدرت پرواز و جهت یابی بشر را به استفاده از آن به منظور نامه رسانی ، سرگرمی و حالت های اضطراری همچون جنگ ترغیب و تشویق کرده است . البته کود  کبوتران هم برای باروری و حاصلخیزی مزارع کشاورزی دارای اهمیت می باشد .
در عکس زیر می توانید یکی از کبوترخانه های قدیمی دراطراف اصفهان را مشاهده کنید .